PARCZEW 

MIASTO Z PONAD 600 - letnią 

TRADYCJĄ 

Umiejscowienie na tle województwa lubelskiego

        Pięknie położone na Polesiu Lubelskim, u ujścia Konotopy 

i Kłodzianki do Piwonii, miasto Parczew liczy dziś 11.740 mieszkańców. Leży w jednym z najczystszych ekologicznie rejonów kraju. Okolone słynnymi Lasami Parczewskimi 

i licznymi jeziorami, bagnami i mokradłami jest niewątpliwie atrakcją turystyczną. Z Parczewa rozchodzą się drogi w wielu kierunkach: Białej Podlaskiej, Lubartowa, Lublina, Łęcznej, Międzyrzeca Podlaskiego, Włodawy.

                                     Plan miasta

 Historia

Najdawniejsze dzieje Parczewa nie są znane. Po raz pierwszy Parczów (tak dawniej nazywano Parczew) wymienia Jan Długosz jako jedną ze wsi biskupstwa krakowskiego 

w połowie szlaku z Krakowa do Wilna. Za panowania Jagiellonów był miejscem postoju dostojników królewskich .

            Podczas jednego z przejazdów, 3 lipca 1401 r. król Władysław Jagiełło wydał przywilej lokacyjny na założenie miasta Parczew. Miasto zostało ulokowane  w widłach rzek Piwonii i Konotopy obok osady, która wówczas miała status przedmieścia i dopiero w XVI w. włączono ją do miasta. 

Za panowania Jagiellonów nastąpił dynamiczny rozwój miasta.  W 1413 roku, na zjeździe w Horodle, Parczew został wyznaczony na miejsce zjazdów polsko - litewskich i sejmów. Stał się odtąd ważnym ośrodkiem życia politycznego kraju. 

Tu gościli kolejno wszyscy królowie z dynastii Jagiellonów. 

W 1446 r. odbył się w Parczewie sejm, który zadecydował na ponad trzy wieki o elekcyjnym systemie wyboru królów polskich. Na sejmie tym koronę elekcyjną otrzymał Kazimierz Jagiellończyk. Tu zapadło wiele ważnych dla Polski i Litwy ustaleń. Ostatni sejm Parczewski odbył się  w 1564 roku za Zygmunta Augusta. Omawiano sprawę dalszej unii z Litwą. Na zakończenie obrad odbyło się przyjęcie przez króla i senat uchwał soboru trydenckiego, dzięki czemu Polska uniknęła walk religijnych.                                     

            W XVI w. Parczew należał do najznaczniejszych miast 

w województwie lubelskim. Był siedzibą starostwa niegrodowego i stanowił ważny ośrodek gospodarczy regionu. Otoczony był wałami, w których mieściły się trzy bramy: Lubelska, Chełmska i Łomaska. Za bramami znajdowały się trzy przedmieścia: Nowe, Stare i Ruskie. Powstawały gospody obsługujące kupców, zajazdy i stajnie, rozwijał się handel 

i rzemiosło. Tuż obok miasta wznosiła się rezydencja królewska zwana zamkiem, w której zatrzymywał się król, kiedy gościł 

w Parczewie.

            Wraz z wygaśnięciem dynastii Jagiellonów 

i przeniesieniem stolicy z Krakowa do Warszawy nastąpił zanik świetności Parczewa. Zamarł ruch na szlaku z Krakowa do Wilna, a wraz z nim zamarł też handel. Potem wojny, grabieże 

i pożary doprowadziły miasto do upadku. W 1718 roku mieszkało tu zaledwie dwadzieścia kilka osób.

            Miasto zaczęło ponownie się rozwijać za czasów Stanisława Augusta lecz nie trwało to długo. Zaraz przyszły zabory, które ponownie zahamowały rozwój. Lepsze czasy dla Parczewa nastąpiły dopiero w roku 1898 z chwilą przeprowadzenia linii kolejowej Łuków - Lublin. Potem wybuchła pierwsza wojna światowa poprzedzona dwoma pożarami. W latach międzywojennych miasto rozwijało się bardzo powoli. Ponad połowę z około 10 tys. Mieszkańców stanowili Żydzi, dlatego Parczew nazywany był "miastem dwóch kultur". Parczewa nie oszczędziła również II wojna światowa. 10 września 1939 r. miasto zostało zbombardowane przez niemieckie samoloty, pod koniec września żołnierze grupy SGO gen. Kleeberga stoczyli w Parczewie krwawe walki  

z nacierającą od wschodu Armią Czerwoną a Parczew i okolice zostały zbombardowane przez sowieckie samoloty. 

7 października do miasta wkroczyli Niemcy. W czasie wojny Parczew, ze względu na położenie wśród ogromnych kompleksów leśnych, niedostępnych bagien i mokradeł, był silnym ośrodkiem konspiracyjnym. Zginęło ok. połowy ludności, w tym prawie całe społeczeństwo żydowskie.

            Pierwsze lata po wyzwoleniu były trudne. Na ożywienie gospodarcze miasta wpłynęło utworzenie w 1955 r. powiatu parczewskiego. Miasto zaczęło się rozbudowywać, powstało kilka zakładów pracy i obiektów użyteczności publicznej. Wybudowano siedzibę władz powiatowych i miejskich, szkołę 

podstawową, liceum  i szkołę zawodową. Rozwinęło się budownictwo mieszkaniowe i sieć uliczna. Rozwój ten nie trwał jednak długo. W 1975 r. na skutek likwidacji powiatów i nowego podziału administracyjnego kraju Parczew został włączony do województwa bialskopodlaskiego, co ponownie zahamowało rozwój miasta.

            Po roku 1989 rozpoczął się nowy etap w historii, 

w warunkach samorządności i gospodarki wolnorynkowej. Demokratycznie wybrane władze muszą pokonywać wiele trudności aby sprostać nowym zadaniom. Do osiągnięć ostatnio dziesięciolecia należy unowocześnienie łączności telefonicznej, wybudowanie miejskiej ciepłowni i oczyszczalni ścieków, rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, modernizacja ulic, budowa nowych parkingów i osiedli mieszkaniowych.

Parczew nie ma zbyt wielu zabytków z historycznie odległych czasów z powodu  licznych pożarów, które doszczętnie pochłonęły drewnianą zabudowę miasta, lecz kilka historycznych zdjęć i fotografii pomników i nielicznych ocalałych zabytków zamieszczonych w galerii niech będzie przybliżeniem historii Parczewa

Czasy  współczesne      

Od 1999 roku Parczew jest znowu miastem powiatowym w województwie lubelskim. Tak jak dawniej stanowi ośrodek gospodarczy i kulturalny regionu. Ostatnie lata, to lata intensywnego rozwoju. Znacznie poprawił się wygląd zewnętrzny miasta. Odnowione ulice, chodniki i place, dwujezniowa obwodnica Al. Jana Pawła II znacznie usprawniła poruszanie się po mieście. Likwidacja osiedlowych kotłowni, rozbudowana sieć kanalizacyjna i wodociągowa zwieńczona nowoczesną oczyszczalnią ścieków znacznie wpłynęła na poprawę stanu ekologicznego miasta.

Parczew pięknieje z dnia na dzień. W swą 600-letnią rocznicę istnienia jako miasto prezentuje się godnie., co przedstawia  galeria

Ale miasto, to nie tylko infrastruktura i wygląd zewnętrzny. 

To również życie jego mieszkańców, czyli otwarcie na świat, oświata, kultura i sport.

W mieście funkcjonują 2 przedszkola, 2 szkoły podstawowe, 

1 gimnazjum, 2 szkoły ponadgimnazjalne oraz Medyczne Studium Zawodowe dla absolwentów szkół średnich.

W mieście działają też:

-   Parczewski Dom Kultury z galerią, w której co miesiąc organizowane są wystawy prac plastycznych, rękodzieła itp.,

- Parczewska Kapela Podwórkowa "Taaka Paka",

- Młodzieżowa Orkiestra Dęta Urzędu Miejskiego,

-   Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji z boiskami piłkarskimi, boiskami do gier małych i kortami tenisowymi,

-   Kluby sportowe:

a)        MKS "Victoria" Parczew z sekcjami: piłka nożna, piłka siatkowa i tenis stołowy

b)        MKS "Olimp" Parczew z sekcjami: koszykówka 

       i lekka atletyka.

 Ponadto PDK i MOSIR są współorganizatorami wielu imprez kulturalnych i sportowych .

Parczew jest również otwarty na kontakty międzynarodowe. Od 1998 roku ściśle współpracuje z miastem Bressuire we Francji. Współpraca odbywa się po linii artystycznej, sportowej, gospodarczej oraz wymiany doświadczeń samorządów. Miasto to odwiedziła grupa parczewskich przedsiębiorców, delegacja samorządowa, grupa młodzieży w ramach zawodów sportowych oraz kapela podwórkowa "Taaka Paka". Dwukrotnie Parczew gościł również delegację samorządową 

z zaprzyjaźnionego miasta, zespół muzyczny oraz młodzież odbywającą praktyki zawodowe w naszych instytucjach. Francuscy przyjaciele byli również gośćmi honorowymi na uroczystej sesji Rady Miejskiej z okazji 600 - lecia nadania parczewowi prawa miejskiego. Tych kilka lat owocnej współpracy zostało uhonorowane "Złotą Gwiazdą Miast Bliźniaczych" przyznaną przez Komisję Europejską w Brukseli. Poza tym gościnnie występował w Parczewie zespół muzyczny z Białorusi, młodzieżowy zespół Tatarów Krymskich, a w dziedzinie sportu, odbyło się na parczewskim stadionie kilka międzynarodowych meczy piłki nożnej drużyn młodzieżowych. Osiągnięcia Parczewa w różnych dziedzinach życia miasta prezentuje galeria .

Walory krajobrazowe

         Parczew leży na płaskim obszarze morenowym, który nosi nazwę Równiny Parczewskiej. Miasto położone wśród lasów, pól i łąk jest piękne zarówno latem jak  i zimą. Kompleks Lasów Parczewskich jest doskonałym miejscem na wycieczki piesze i rowerowe. Występujące tu rzadkie gatunki fauny i flory chronione są w rezerwatach: Jezioro Obradowskie - rezerwat wodny po pow. 82 ha. Rośnie tu m. in. widłak torfowy, turzyca strunowa i borówkolistna, brzoza niska, wierzba lapońska); Królowa Droga - rezerwat leśny, chronione są tu ponad 200-letnie okazy dębu szypułkowego; Lasy Parczewskie - rezerwat leśno - historyczny chroniący starodrzew sosnowo - dębowy i miejsca stacjonowania oddziałów partyzanckich;  Torfowisko nad Jez. Czarnym - ścisły rezerwat florystyczny o pow. 46 ha na płd. brzegu jeziora (bardzo rzadki w Polsce przykład torfowiska kontynentalnego). Rośnie tu sosna i brzoza karłowata, występuje 21 zespołów roślinnych składających się z 320 gatunków. Pod całkowitą ochroną są: zimoziół północny, rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne, widłak goździsty i jałowcowy, grążel żółty. Ponadto w całym kompleksie leśnym występuje wiele rzadkich gatunków gadów, płazów i ptaków.

Przez Lasy Parczewskie prowadzą cztery szlaki turystyczne i ścieżka rowerowa

.        Niebieski - Centralny Szlak Pojezierza Łęczyńsko - Włodawskiego

.        Zielony - Sosnowica  - Górki - Jamniki

.        Zielony - z Parczewa przez Ochożę do Białki

.        Czerwony - (dawny  szlak partyzancki) z Urszulina przez Załucze Stare - Ostrów Lubelski - Makoszkę - Laski do Parczewa.

Walory krajobrazowe okolic Parczewa najpełniej przybliży galeria.